Nazwa: M18(Masque A.R.S.)

Rok produkcji: 1918

Producent: Porton Down

Rozmiar: ?

Przeznaczenie: Wojsko

Żołnierze belgijscy walczący na różnych frontach I Wojny Światowej były wyposażani w maski produkcji francuskiej. Tak jak żołnierze francuscy dostawali oni pierwsze maski mokre a na wskutek licznych modernizacji i oraz wdrażania nowych rozwiązań z czasem zostali także wyposażeni w maski filtracyjne w tym sporą liczbę francuskich A.R.S..

Przed końcem wojny w 1918 roku w posiadaniu aliantów znajdowała się spora ilość niemieckich przejętych masek przeciwgazowych. Z racji braku odpowiedniej technologii w belgi umożliwiającej podjęcie produkcji tego typu sprzętu postanowiono wykorzystać przejęte niemieckie GM17 oraz w mniejszej mierze GM18(około 1 na 50 sztuk) jednak postanowiono je dopasować do pochłaniaczy o francuskim standardzie 42 mm. W tym celu partię 18 000 sztuk masek wysłano do instytutu Porton Down w Wielkiej Brytanii w celu usunięcia niemieckiej oprawy pochłaniacza i montażu w jej miejsce francuskiej komory zaworowej z masek A.R.S. nie jest jasne czy komory te pozyskano z kompletnych masek np uszkodzonych czy były one dostarczone bez części twarzowych wraz z pochłaniaczami i puszkami. Nie ulega wątpliwości fakt że z dwóch różnych masek wykonano jedną w której wyeliminowano wady każdej z nich. Pomimo że już w 1924 roku armia belgijska zastąpiła maski M18 nowszym modelem to pozostały one na stanie obrony cywilnej jeszcze w okresie po II Wojnie Światowej. 

Francuska komora zaworowa pozwoliła na zwiększenie komfortu użytkowania dzięki podwójnej drodze oddechowej zużyte powietrze było usuwane od razu na zewnątrz a nie musiało być ponownie przepuszczane przez pochłaniacz, ponadto dzięki tej modernizacji maski M18 akceptowały pochłaniacze francuskiej produkcji których było sporo w śród belgijskich żołnierzy przez maski A.R.S. których w dalszym ciągu używali ze względu na zbyt małą ilość M18. Puszki z masek A.R.S. zastosowane w M18 były lepiej wykonane i bardziej pojemne, jeszcze w Porton Down z myślą o belgijskich żołnierzach wklejono do wnętrza puszek na wieko dwujęzyczną instrukcję po francusku i niderlandzku przez co dzisiaj można odróżnić czy dana puszka była używana przez belgów czy została zamieniona.

Część twarzowa skórzanych masek niemieckich miała niewątpliwie większą trwałość, odporność na uszkodzenia a także mocniejsze okulary. Niemieckie maski GM17 z których część twarzowa jest wykorzystana w mojej M18 zostały wprowadzone w czerwcu 1917 roku ze względu na trudność w dostarczeniu gumy. Jest ona uszyta ze skóry giemzowej, zwróconej gładką stroną do jej wnętrza. W Niemczech skórzane maski produkowała firma Freudenberg w przeciwieństwie do poprzednich gumowanych wytwarzanych przez Dräger. Ponieważ sama skóra jest dla gazów przepuszczalna, nasycano ją smołą pogazową, zmieszaną pół na pół z naftą z dodatkiem 5% łoju. Ze względu że względu że w razie zapotnienia szybek przecieranie ich skórą byłoby niemożliwe tak jak to robiono w poprzednich modelach niemieckich masek, zastosowano w nich podwójne szybki. Zewnętrzne z niepalnego celuloidu na stałe osadzone w oprawie i wewnętrzne wymienne zwane szybkami żelatynowymi w kształcie miseczki. Szybki żelatynowe były w rzeczywistości szybkami celuloidowymi powleczonymi po stronie wewnętrznej, tj. stronie wystających brzegów, cieniutką warstwą żelatyny. Szybki te były przytrzymywane w swojej oprawie metalowej przy pomocy nagwintowanego pierścienia cynkowego. Ponieważ pierścień posiadał promienisto ułożone zabezpieczające druciki, które były niewygodne dla żołnierzy noszących okulary, dlatego też pozwalano im je usuwać. Żelatyna wchłaniając parę wodną, zapobiegała potnieniu szybek. Czas przez który szybka była zdolna do wchłaniania pary wodnej, zależał od jej czasu użycia, pracy żołnierza, temperatury i pory roku. Podczas dłuższego noszenia maski szybka była przeźroczysta mniej więcej przez 6 godzin. Przesycona wilgocią mogła być ponownie zdolna do użycia po jej uprzednim wysuszeniu. Każda szybka miała wybitą datę jej sfabrykowania widoczną od strony wewnętrznej. Wszelkie szybki, niezależnie od tego czy były w użyciu czy nie, musiały być odesłane celem odnowienia, w myśl przepisów niemieckich po upływie 6 miesięcy licząc od dnia ich sfabrykowania. 

Kolejną niewątpliwą zaletą części twarzowych masek GM17 była o połowę mniejsza przestrzeń szkodliwa w stosunku do poprzednich masek niemieckich ze względu na brak kieszonek do przecierania okularów a co za tym idzie inny krój. Maski te były produkowane w trzech wielkościach począwszy od największej Nr. 1 aż do najmniejszej Nr. 3, były one oznaczone cyframi arabskimi na oprawie metalowej maski co w przypadku masek M18 jest już niemożliwe do ustalenia ze względu na usuniętą oryginalną metalową oprawę. W maskach tych musiano zastosować specjalny sznurek do podwiązania komory zaworowej z pochłaniaczem i ustawienia okularów prostopadle do osi widzenia gdyż w przeciwieństwie do poprzednich modeli masek niemieckich szybki w GM17 były od siebie bardziej oddalone i ułożone skośnie do osi, co zmniejszało pole widzenia i wskutek tego utrudniało niewyćwiczonemu żołnierzowi patrzenie zwłaszcza podczas celowania.

Komplety masek w tej wersji w magazynowym stanie jak na zdjęciach z zachowaną instrukcją wklejoną wewnątrz i paskami nośnymi puszki osiągają ceny rzędu 750-850zł.

Read more: M18

Nazwa: M18(Masque A.R.S.)

Rok produkcji: 1918

Producent: Porton Down

Rozmiar: ?

Przeznaczenie: Wojsko

Rzadsza wersja belgijskiej maski M18 z okresu I Wojny Światowej wykonana z użyciem części twarzowej niemieckiej maski GM18.

Read more: M18

Nazwa: Modèle 24(M24)

Rok produkcji: ?

Producent: Pirelli

Rozmiar: T.O.

Przeznaczenie: Wojsko

Read more: Modèle 24

Nazwa: M1934

Rok produkcji: 1934

Producent: Sacic

Rozmiar: II

Przeznaczenie: Wojsko

Maska przeciwgazowa M1934 jest wersją maski M1931 od której się różni większymi szybkami(60mm), oraz zmodernizowaną torbą którą wzmocniono dodatkowymi taśmami a także poprawiono system nośny dodając hak zapobiegający jej przesuwaniu się. Oba modele są stosunkowo podobne i były bardzo nowoczesną konstrukcją jak na ówczesne czasy w armii belgijskiej, wypierały one systematyczne używane od połowy lat 20 skórzane maski włoskiej produkcji M24 oraz M1929 i były jeszcze sporadycznie używane do początku lat 50 kiedy to zaczęto wprowadzać nowy typ maski dla armii belgijskiej M51.

Gumowa część twarzowa z okularami wykonanymi ze szkła Triplex, wewnątrz umieszczono kawałek gąbkowego materiału nad nosem którego celem było ograniczenie parowania szybek. Połączenie rury z maską i pochłaniaczem za pomocą metalowych objem zaciskowych.

Po lewej stronie części twarzowej każdej maski znajdują się sygnatury producenta, daty produkcji oraz rozmiaru. Poza firmą Sacic maskę tą produkowały także w znacznie mniejszych ilościach firmy Pirelli, L'Antigaz oraz Bergougnan(kod na masce B.B. od Bergougnan Belge). Egzemplarze wyprodukowane przez włoskiego producenta Pirelli dla armii belgijskiej od modelu maski M1934 były już sygnowane tylko cyfrą 1 w okręgu aby uniknąć skojarzeń z faszystowskimi włochami. Produkcję masek M1934 ostatecznie zakończono w 1939 roku.

Rozmiar II odpowiada masce średniej, a I małej, w innych rozmiarach maska nie była produkowana.

Maska M1934 będąca w mojej kolekcji jest jeszcze wraz ze starszym modelem torby dedykowanym do masek M1931.

Read more: M1934

Nazwa: Anti-Gasmasker Type AG. 5(Masque Anti-Gaz Type AG. 5)

Rok produkcji: 1936

Producent: L'Anti-gaz S.A

Rozmiar: II

Przeznaczenie: Ludność cywilna

W połowie lat 30 zaczęło się zwiększać zapotrzebowanie na cywilne maski przeciwgazowe. Jedną z pierwszych firm która odpowiedziała w Belgii na potrzeby rynku cywilnego była L'Anti-gaz S.A która w 1936 roku wydała model AG. 5 wersję pasywną oraz AG. 10 który był wersją aktywną. Obie maski miały identyczne części twarzowe jednakże AG. 10 była połączona z dużym pochłaniaczem noszonym w uprzęży na piersi za pomocą karbowanej rury, przenoszona w torbie i była dedykowana dla osób które aktywnie brały udział w obronie przeciwlotniczej. Ogłowie tych masek było zaprojektowane tylko do tego modelu i próżno go szukać w innych maskach belgijskich. Wersja pasywna AG. 5 przedstawiona poniżej tak jak wersja aktywna posiada nietypowe dwa zawory wydechowe po obu stronach. To nietypowe rozwiązanie miało dać operatorom telefonicznym możliwość pracy nawet podczas ataku przez wykręcenie jednego zaworu i zastąpienie go wkładką mikrofonową z adapterem. Niestety mikrofony do tych masek nie były najprawdopodobniej produkowane w Belgii. Maski były wyposażane w pudełko z zapasowym zaworem oraz mydełko przeciw potnieniu okularów które były umieszczane w uchwytach znajdujących się pod wieczkiem puszki. Została także wyprodukowana krótka seria masek AG. 5 wyposażonych w łącznik gwintowy pochłaniacza 30mm co jest zdecydowaną ciekawostką gdyż żadne państwo na świecie nie korzystało z takiego standardu nawet Belgia.

Pomimo dobrej jakości wykonania maski te nigdy nie zdobyły większej popularności co doprowadziło do szybkiego zakończenia produkcji. Jednymi z możliwych powodów była cena oraz to że L'Anti-gaz S.A posiadał tańszą alternatywę w postaci masek A.G.15.

Sam wzór maski jest skopiowany z włoskiej maski marki SAB która była produkowana od 1935 roku którą to skopiowali także Francuzi jako Ajax F1. 

Read more: AG. 5

Nazwa: Masque Anti-Gaz Type AG. 15

Rok produkcji: ?

Producent: L'Anti-gaz S.A

Rozmiar: I

Przeznaczenie: Ludność cywilna

Maski A.G.15 i A.G.20 są odpowiedzią na potrzeby rynku cywilnego w Belgii przed zbliżającą się wojną i zastąpiły one droższe w produkcji maski A.G.5 i A.G.10. Ze względu na duże zapotrzebowanie na maski cywilne L'Antigaz dokonał Joint Venture z firmą Sacic która produkowała rury i torby do masek A.G.20 oraz dostarczała część pochłaniaczy do obu modeli.

Model A.G.15 jest właściwie wersją Passive wyposażoną w mały pochłaniacz połączony bezpośrednio z częścią twarzową i przenoszony w metalowej puszce natomiast A.G.20 to wersja Active która posiada duży pochłaniacz połączony za pomocą długiej karbowanej rury a całość była przenoszona w płóciennej torbie. Części twarzowe masek A.G.15 i A.G.20 są identyczne i w dużej mierze przypominają wojskowe maski M1934 lecz mają inne ogłowie i komorę zaworową. Złącze gwintowe pochłaniacza typowe dla belgijskich masek z tego okresu o średnicy jednego cala. Występuje także wersja eksportowa na francuski rynek wyposażona w złącze o średnicy 42mm. Okulary są wykonane ze szkła Triplex.

W początkowej fazie produkowano maski A.G.15 i A.G.20 z ogłowiem wykonanym z materiału i gumy lecz ze względu na wysokie koszty produkcji szybko wprowadzono drugi typ ogłowia wykonany w całości z gumy posiadającej wypustki w celu zapobieżenia zmienianiu się jego ustawień po regulacji. Niestety i to okazało się za drogim rozwiązaniem i po pewnym czasie wprowadzono całkowicie gładkie proste gumowe ogłowie co wymusiło także zmianę sposobu mocowania sprzączek do jego regulacji.

Wczesne maski poza materiałowo-gumowym ogłowiem posiadają także gładki rant nakręcanej osłony zaworu wydechowego który to rant w późniejszych maskach zaczęto karbować w celu polepszenia chwytu przy czynnościach serwisowych z maską.

W początkowej fazie produkcji maski A.G.15 były kompletowane z puszkami z masek A.G.5 które posiadały w środku pudełeczko na zapasowy zawór wydechowy, później puszki zmieniono na ten sam model który był używany z maskami L.702 lecz ze zmienionym tłoczonym napisem na wieku co sugeruje iż producenci masek nie produkowali własnych puszek lecz kupowali od innych producentów. To samo tyczy się pochłaniaczy do masek, niektóre egzemplarze A.G.15 i A.G.20 można spotkać z identycznymi pochłaniaczami które stosowała firma Englebert tylko ze zmienionymi etykietami na te firmy Sacic co ukazuje jak bardzo mały był rynek masek przeciwgazowych w Belgii.

Read more: A.G.15

Nazwa: A.G.20

Rok produkcji: ?

Producent: L'Anti-gaz S.A

Rozmiar: II

Przeznaczenie: Ludność cywilna

Wersja Active maski A.G.15 wyposażona w długą elastyczną rurę sygnowaną na jednym końcu Sacic a na drugim L'Antigaz co ukazuje Joint Venture pomiędzy tymi dwoma producentami.

Read more: A.G.20

Nazwa: Masque Anti-Gaz Type AG. 9. Pour Population Passive(Anti-Gasmasker Type AG. 9. Voor Passieve Bevolking)

Rok produkcji: 1939

Producent: Sacic

Rozmiar: 2

Przeznaczenie: Ludność cywilna

Maski AG. 9. są jedyną propozycją dla ludności cywilnej od firmy Sacic z powodu bycia głównym producentem masek M1934 dla wojska, produkowane w okresie poprzedzającym wybuch II wojny światowej i zajęcie Belgii w 1940 roku co spowodowało zaprzestanie produkcji masek przeciwgazowych w całym kraju. Model ten jest kopią włoskiej maski T.U.O./MN produkowanej przez firmę Pirelli. Poza ludnością cywilną, część tych masek po wojnie trafiła także do obrony cywilnej.

Zarówno konstrukcja masek jak i wykorzystane materiały są delikatne i niskiej jakości. Była to maska tania i sprzedawała się w dużych ilościach jako że ludność belgijska musiała zakupić własne maski przeciwgazowe. Maski dostarczano w metalowych puszkach z wytłoczonym na wieku napisem SACIC a nad nim pieczątka tuszowa rozmiaru maski w okręgu. Produkowane w 4 rozmiarach: 0, 1, 2 i 3 odpowiadającym kolejno rozmiarom: bardzo mały, mały, średni i duży. Wraz z maskami dostarczana była także dwujęzyczna instrukcja napisana po holendersku i francusku oraz pochłaniacz model F-39-P nieznanego producenta, którego używały firmy Sacic i Englebert, doklejając na nich swoje papierowe etykiety. Część twarzowa wyposażona w klasyczny calowy belgijski gwint z tamtego okresu. W początkowej fazie produkcji stosowano cienkie, metalowe pierścienie mocujące okulary, identyczne z włoskim odpowiednikiem, szybko jednak je zmieniono na grubsze i mocniejsze. 

Maska w mojej kolekcji wyposażona jest w późniejsze pierścienie okularów i przetrwała, w prawie pełnym komplecie, od czasów produkcji. Brakuje jedynie kawałka mydła, które służyło do zabezpieczania okularów przed parowaniem i było zawijane w kawałek materiału.

Read more: AG. 9.

Nazwa: Masque Englebert E. V. 639(Masker Englebert E. V. 639)

Rok produkcji: 1940

Producent: Englebert

Rozmiar: 2

Przeznaczenie: Ludność cywilna

Maski E. V. 639 i E. 2.-339 firmy Englebert są rezultatem poszukiwań nowych źródeł dochodu przez fabrykę produkującą dotychczas głównie opony i dętki a założoną przez Oskara Engleberta w 1868 roku. Po wojnie firma nie powróciła do produkcji masek z prostego powodu, nie było na nie aż tak dużego zapotrzebowania, odrodziła się jako Uniroyal i w 1978 roku została wcielona do Continental. Końcem lat 30 narodził się pomysł aby uderzyć z ofertą w rynek cywilnych masek przeciwgazowych i tak końcem 1939 roku, rozpoczęto produkować bardzo tanie maski E. V. 639 dla ogółu populacji, niestety cena odbiła się znacząco na jakości. Do maski dedykowano małą, niską puszkę co przysporzyło jej popularności ponieważ nikt nie lubił nosić dużych i wysokich puszek. Produkcję zakończono w 1940 roku w związku z zajęciem Belgii przez III Rzeszę.

Pomimo dobrej jakości gumy która została zastosowana do produkcji masek E V. 639 sam ich kształt zdaje się nie gwarantować dobrej szczelności podczas użytkowania a okulary wykonane z celuloidu łatwo można było uszkodzić. Do masek dołączano kartkę z przepisami obchodzenia się z maską w języku francuskim i holenderskim lecz bez żadnych zdjęć i rysunków. Produkowana w rozmiarach od 0 do 3 gdzie rozmiar 0 był najmniejszy i dedykowany dla małych dzieci w wieku 3-5 lat, w tamtym okresie nie produkowani w Belgii środków ochrony dróg oddechowych dla dzieci poniżej 3 roku życia. Maski były używane z pochłaniaczami typu F-39-P nieznanego producenta

Pomimo kiepskiej jakości i mało prawdopodobnej użyteczności podczas ataku gazowego odpowiednia reklama i design podyktowany surowymi prawami rynku znacząco odbiły na olbrzymiej sprzedaży w ciągu kilku miesięcy, chętniej wybierano maskę E. V. 639 niż cięższe i większe maski produkowane przez konkurencyjne firmy. Pewna ilość tych masek znalazła się także w magazynach obrony cywilnej lecz po wojnie były one najczęściej niszczone.

Read more: E. V. 639

Nazwa: Masque Englebert Mod. E. 2.-339 Actif.(Gasmasker Englebert Mod. E. 2.-339 Actief.)

Rok produkcji: 1940

Producent: Englebert

Rozmiar: G.T

Przeznaczenie: Ludność cywilna

Jeden z dwóch modeli którymi firma Englebert weszła na rynek masek przeciwgazowych końcem 1939 roku. W przeciwieństwie do E. V. 639 ten model był przeznaczony przede wszystkim dla mężczyzn, szczególnie tych którzy musieli długo przebywać na zewnątrz i pełnili służbę w obronie przeciwlotniczej. Produkcję zakończono w 1940 roku.

Maska jest wyposażona w rurę trwale przymocowaną do części twarzowej łączoną za pomocą calowego gwintu z większym modelem pochłaniacza który był noszony na piersi przy pomocy specjalnej uprzęży. Maskę produkowano tylko w rozmiarze G. T(Grande Taille, Duży Rozmiar). Większy pochłaniacz był w tej masce standardem co nie wiązało się z dodatkowymi opłatami jak u innych producentów za maski w wersji Active by móc dłużej je użytkować bez wymiany pochłaniacza. Tak jak w przypadku masek E. V. 639 nie dostarczano pełnej instrukcji lecz w kopercie kartkę papieru z przepisami obchodzenia się z maską w języku francuskim i holenderskim.

Maski które były użytkowane jeszcze po wojnie w obronie cywilnej można spotkać wraz z karteczkami z powojenną datą inspekcji.

Read more: E. 2.- 339

Nazwa: Ademhalings Masker S.B.A.

Rok produkcji: ?

Producent: Société Belge de l'Azote

Rozmiar: 2

Przeznaczenie: Przemysł

Pierwszy model maski przeciwgazowej wyprodukowany dla potrzeb przemysłu w Belgii, przez Société Belge de l'Azote(Belgijskie Towarzystwo Azotowe), założone w 1923 roku w Liége, pierwotnie produkujące nawozy. W 1936 roku S.B.A. rozpoczęło produkcję masek dla potrzeb przemysłu które na ówczesne czasy były bardzo nowatorskimi konstrukcjami co było powodem wysokiej ceny sprzedaży.

Maski S.B.A. wyróżniały się rozkręcanymi okularami co ułatwiało czynności serwisowe, gumą wysokiej jakości, oraz specjalnym zaworem pozwalającym na wydalanie potu i skroplonej pary wodnej bez potrzeby ściągania maski. Maski z pierwszego roku produkcji(1936) były wykonane z szarej gumy, w 1937 roku rozpoczęto produkcję masek z gumy brązowej i z takiej produkowano już do zakończenia produkcji tego modelu początkiem roku 1938. Ponadto pierwsze maski z 1936 roku miały wersję osłony zaworu wydechowego z jednym dużym otworem którą szybko zastąpiono osłoną z siedmioma małymi otworami.

S.B.A. były produkowane w dwóch zasadniczo różniących się wersjach aktywnej i pasywnej. Wersja aktywna przenoszona w płóciennej torbie, połączona z dużym owalnym pochłaniaczem za pomocą rury oraz wersja pasywna przenoszona w metalowej puszce z wytłoczonymi literami SBA na wieku, posiadająca mały okrągły pochłaniacz montowany bezpośrednio do maski. Wersja aktywna miała ponadto ogłowie w wersji łatwej do całkowitego zdemontowania łącznie ze sprzączkami, wersja pasywna tak jak maska z mojej kolekcji sprzączki miała wtopione w część twarzową co umożliwiało zdjęcie tylko pasków ogłowia. Powód tego był prosty, wersja aktywna była używana służbowo przez zakładowe oddziały obrony przeciwlotniczej etc., częste użytkowanie wymuszało łatwość przeprowadzania czynności serwisowych, natomiast wersja pasywna była głównie przechowywania w pogotowiu na nagły wypadek.

Maski S.B.A. były wyposażone w standardowy belgijski calowy gwint lecz występuje także wersja eksportowa ze złączem gwintowym 40mm. W obliczu nadchodzącej wojny i nagłego wzrostu zapotrzebowania na maski dla ludności cywilnej producent podjął decyzję o rozpoczęciu sprzedaży masek S.B.A. na rynek cywilny jednakże nie odniosło to większego skutku przez wysoką cenę sprzedaży.

Read more: S.B.A.

Nazwa: Masque a Gaz Type L. 702(Gasmasker Type L. 702)

Rok produkcji: 1939

Producent: Société Belge de l'Azote

Rozmiar: 2

Przeznaczenie: Ludność cywilna

Początkiem 1938 roku po zakończeniu produkcji masek S.B.A. podjęto decyzję o wprowadzeniu na rynek cywilny, który wtedy zapewniał największe dochody z tego typu sprzętu, prostej i taniej maski przeciwgazowej dla cywili. Dokładne ilości tych masek nie są znane, ale moc produkcyjna w ciągu 2 lat produkcji tego modelu musiała osiągnąć kilkaset tysięcy sztuk co czyni to najpopularniejszą belgijską cywilną maską przeciwgazową. 

Maska była wykonana z tej samej gumy dobrej jakości co poprzednie maski S.B.A., wyposażona z calowy belgijski gwint, szkła okularów nie posiadały możliwości wymiany w przypadku ich uszkodzenia. Mały okrągły pochłaniacz zewnętrznie był bardzo podobny do tych stosowanych w poprzednim modelu tego producenta lecz wprowadzono drobne zmiany konstrukcyjne mające obniżyć koszty produkcji.

Odpowiednia strategia zadziałała i model tej maski sprzedał się w olbrzymich ilościach a ponadto sporą ilość tych masek zakupił rząd dla swoich pracowników. Pomimo że była to maska prosta i nie należała do najwygodniejszych to od czasu gdy belgijska ludność miała obowiązek zaopatrzyć się we własne maski przeciwgazowe wybór padał najczęściej na te najtańsze. Produkowano je w rozmiarach: 0, 1, 2, 3, 4 i 5. Najmniejszy 0 był dedykowany dla małych dzieci, natomiast najczęściej sprzedawane były średnie wielkości 2 i 3.

Tak jak maski S.B.A. produkowano je w wersji pasywnej i aktywnej. Pasywna przenoszona w wysokiej metalowej puszce z wytłoczoną nazwą modelu L.702 na wieku malowanej na szaro tak jak filtr, jednakże po wojnie niektóre sztuki będące w zapasach obrony cywilnej przemalowywano na zielono. Aktywna wersja była wyposażona w duży owalny pochłaniacz, rurę i torbę z zapasów pozostałych po maskach S.B.A. Do masek dołączano dwujęzyczną instrukcję po francusku i holendersku oraz małą papierową kopertę z wkładkami do okularów zapobiegającymi ich parowaniu. Produkcję masek L.702 zakończono w 1940 roku.

Jest to jeden z tańszych i popularniejszych a tym samym najłatwiejszych do zdobycia drugowojennych modeli masek przeciwgazowych które można zdobyć do 150zł w pełni kompletnym i nienaruszonym zestawie z nieotwartym filtropochłaniaczem, puszką z paskiem nośnym, instrukcją i nieparującymi wkładkami okularów.

Read more: L.702

Nazwa: L.702(Typ. 14., Het Gasmasker 016)

Rok produkcji: 1940

Producent: Société Belge de l'Azote

Rozmiar: 3

Przeznaczenie: Ludność cywilna

Wersja eksportowa maski L.702 różniąca się od wersji krajowej jedynie większym łącznikiem gwintowym pochłaniacza 40mm. Eksportowana do takich krajów jak Finlandia, Holandia w której oznaczono ją jako Het Gasmasker 016 czy Szwecja w której nosiła oznaczenie Typ. 14.. Pochłaniacze do tych masek były identyczne budową i kształtem, zmieniono jedynie średnicę gwintu.

 

Read more: L.702 Export 40mm

Nazwa: L.702

Rok produkcji: 1940

Producent: Société Belge de l'Azote

Rozmiar: 1(P.T.)

Przeznaczenie: Ludność cywilna

Kolejna wersja eksportowa maski L.702 tym razem przeznaczona tylko i wyłącznie na rynek francuski. Wyposażona w łącznik gwintowy o francuskim standardzie 42mm i oprawę pochłaniacza wykonaną z aluminium a nie jak w innych wersjach z bakelitu. Maski te w odróżnieniu od innych wersji L.702 były kompletowane z francuskimi pochłaniaczami oraz puszkami metalowymi francuskiej produkcji.

Read more: L.702 Export 42mm

Nazwa: Masque ANP - M-51(Gasmasker ANP - M-51 )

Rok produkcji: 1958

Producent: C.B.B.(Compagnie Bergougnan Belge)

Rozmiar: II

Przeznaczenie: Wojsko

Po opuszczeniu Belgii przez wojska niemieckie w 1944 roku, nowo formowana Armia Belgijska stanęła przed zadaniem wyposażenia się. Pozostałe zapasy sprzętu były niewystarczające co zaowocowały powstającymi nowymi fabrykami w kolejny latach. Równocześnie z Armią Francuską, Armia Belgijska zaakceptowała i przyjęła na wyposażenie nowy typ maski przeciwgazowej M-51 będącą rozwinięciem francuskiej maski cywilnej C-38 wprowadzonej na rynek końcem lat 30. Maski M-51 wprowadzone do produkcji przez firmę GIAT, w Belgii były produkowane przez Compagnie Bergougnan Belge najprawdopodobniej na francuskiej licencji. I wypierały powoli będące użytkowane przez armię belgijską maski produkcji brytyjskiej Lightweight Service Respirator oraz Mk.V co udało się ostatecznie w latach 60.

Nawet na ówczesny czas nie była to nowoczesna konstrukcja jednakże w stosunku do poprzednich masek rodzimej produkcji używanych przez Armię Belgijską było dobrym posunięciem odejście od idei połączenia pochłaniacza z maską za pomocą rury. Ponadto maski M-51 posiadały uformowane kanały Tissota, których przedwojenne belgijskie maski nie posiadały, a miały one na celu ukierunkowanie wchodzącego powietrza do maski na okulary co w pewnym stopniu niwelowało efekt parowania okularów. Maski M-51 były też wyposażone w mniejsze torby niż te używane przed wojną. Pomimo prostego i wydaje się taniego designu maski te zostały wykonane z dobrej jakości gumy. Okulary wykonano z dwóch części tworzywa sztucznego z których jedna była tłoczona co po połączeniu dawało wolną przestrzeń pomiędzy warstwą zewnętrzną a wewnętrzną i zapobiegało szronieniu okularów w zimie. Produkowane w rozmiarach I, II i III gdzie I był rozmiarem największym a III najmniejszym. Kolejną interesującą cechą tych masek była odkręcana pokrywa zaworu wydechowego ułatwiająca do niego dostęp i ewentualną wymianę, ten fakt był często wykorzystywany przez nowych żołnierzy którzy do ćwiczeń wyciągali zawór wydechowy obniżając w ten sposób opory powietrza aby nie męczyć się bardzo biegając w maskach na ćwiczeniach nie licząc się z wysokimi karami za taką praktykę.

Po wojnie zmieniła się także koncepcja wyposażenia żołnierza którego zaczęto ekwipować w osobiste środki do wykrywania i dekontaminacji skażeń które w czasie II Wojny Światowej zaczęły już stosować armie amerykańska i brytyjska. Torby masek M-51 były wyposażone bloczek kawałków papieru służących do wykrywania skażeń poprzez zmianę zabarwienia, a także specjalną nakładkę na rękawicę nasączoną środkiem do odkażania. Były to proste rozwiązania i nie wymagały praktycznie żadnego przeszkolenie w celu ich użytkowania.

Pomimo prostej budowy maski M-51 były skuteczne do tego stopnia że użytkowano je w armii przez prawie 40 lat. Często można znaleźć maski wyprodukowane w latach 50 z pieczątkami z lat późniejszych dopuszczającymi je do użycia nawet w latach 80. 

Na początku maski M-51 były użytkowane z filtrami francuskiej produkcji CF51 a niektóre z nich były wyposażone w nakładane obudowy z tworzywa sztucznego. Były to pochłaniacze dobrej jakości mogące być użytkowane nawet do 20 lat po terminie produkcji jeśli nie były otwierane. Na początku lat 70 gdy większość pochłaniaczy CF51 zaczynała tracić swoje właściwości ochronne, z powodu cięć w budżecie zakupiono od Niemiec starsze filtry model FE55 które sprawdzono i opatrzono datą oraz symbolem odbioru przez armię "ABL" który to symbol mają wszystkie powojenne pochłaniacze używane przez armię belgijską. 

Na dzień dzisiejszy w roku 2013 maski M-51 nadal są obecne w armii belgijskiej ale już tylko jako maski szkoleniowe, czasem zastępowane przez BEM 4 GP.

Read more: ANP - M-51

Nazwa: Shogun Volgelaatsmasker

Rok produkcji: 2001

Producent: Samurai(Vandeputte Group)

Rozmiar: ?

Przeznaczenie: Przemysł

Maska Shogun jest belgijską propozycją dla rynku masek przemysłowych. Oferująca w standardzie to co większość światowej klasy producentów tego sprzętu takich jak Dräger, MSA/Auer czy 3M czyli 5 punktowe regulowane ogłowie, taśma do zawieszenia maski na szyi w pogotowiu, komora foniczna polepszająca słyszalność mowy, wewnętrzna półmaska likwidująca efekt parowania wizjera i zmniejszająca martwą przestrzeń wewnątrz czy klasyczne złącze gwintowe pochłaniacza 40 mm(NATO). Ponadto maska posiada wewnątrz uchwyty służące do zamontowania oprawek szkieł korekcyjnych.

Pomimo tych wszystkich cech maski zdających się być na światowym poziomie, Shogun niczym się nie wyróżnia z kilkudziesięciu modeli oferowanych na rynku przez producentów o wyrobionej już renomie i pewnym zapleczu serwisowym.

Read more: Shogun

Nazwa: Masque Anti-Gaz BEM 4 GP(Gasmasker BEM 4 GP)

Rok produkcji: 1998

Producent: Engicom Systems(Vandeputte Group)

Rozmiar: M

Przeznaczenie: Wojsko

Prawie 40 letni okres użytkowania masek M-51 i większe zaangażowanie Belgii w NATO wymusiło decyzję o rozpoczęciu prac nad nową maską dla Armii Belgijskiej. Jako producenta nowej maski wybrano członka Vandeputte Group, firmę Engicom zajmującą się jak dotąd produkcją materiałów BHP. Oznaczenie typu maski BEM 4 GP jest skrótem od "Belgian Engicom Mask 4th generation General Purpose". Po rozpoczęciu produkcji w 1995 roku początkowe zapotrzebowanie na te maski przekraczało moc produkcyjną Engicom do tego stopnia że maski te były wydawane tylko żołnierzom na misjach którzy musieli je po powrocie zwrócić. Z czasem jednak zastąpiły one w większości starsze maski M-51 a ostateczny plan zakładał dostarczenie armii do 1998 roku łącznie 41 000 sztuk masek w 4 sesjach. Firma Engicom dostarczała tylko same części twarzowe masek w pudełkach kartonowych co często powodowało że pomimo dostawy nowych masek żołnierze musieli wstrzymywać się z ich użytkowaniem do czasu dostarczenia toreb i pochłaniaczy od innych producentów.

Nowy model maski dawał zupełnie nowe możliwości dzięki wyposażeniu w duży panoramiczny wizjer o szerokim polu widzenia, komorę foniczną polepszającą słyszalność mowy a tym samym sprawność komunikacji w czasie użytkowania masek, urządzenie do pobierania płynów i możliwość ustawienia łącznika pochłaniacza w 3 różnych pozycjach co znacznie ułatwiło złożenie się do strzału w trakcie korzystania z maski. Pochłaniacze do tych masek były produkowane najprawdopodobniej przez kilku producentów wg. jednej specyfikacji NATO, oznaczone tylko datą produkcji oraz symbolem armii belgijskiej "ABL". Nowością dla belgijskich żołnierzy był fakt wyposażenia tej maski w złącze z zaworem umożliwiające picie a nawet spożywanie pokarmów w formie płynnej. Odbywało się to za pomocą rurki dostarczonej z maską którą po otwarciu zaworka wprowadzało się do wnętrza do momentu aż sięgała ust. W celu picia koniec rurki będący na zewnątrz wprowadzało się do woreczka z pitną wodą o pojemności 100ml które dostawali żołnierze. Takie rozwiązanie było spowodowane nie wyposażeniem Armii Belgijskiej w manierki z nakrętką wyposażoną w odpowiednie złącze. Torby do tych masek początkowo były produkowane w wersji wykonanej z materiału gumowanego w kolorze zielonym później jednak rozpoczęto produkcję toreb materiałowych w kamuflażu Armii Belgijskiej bez zmiany samego kroju torby, ich producentem była firma Seyntex. 

Gdy maski BEM 4 GP zostały wdrożone do produkcji były uważane za dobre i nowoczesne konstrukcje lecz szybko wyszedł na jaw ich słaby punkt. Połączenie zaworu urządzenia do pobierania płynów z maskę jest bardzo słabe i ma tendencję oderwania się nawet na skutek słabego uderzenia co powoduje utracenie szczelności a co za tym idzie uczynienie z maski całkiem bezużytecznego kawałka gumy i plastyku. Ten poważny problem doprowadził do wstrzymania kontraktu z firmą Engicom do czasu rozwiązania przez nich tego problemu. Niestety producent bardzo niechętnie podszedł do żądania poprawienia swojego błędu ostatecznie nie spełniając roszczenia sądząc że armia nie wycofa się całkowicie z kontraktu do puki nie zostanie w pełni wyposażone w nowe maski BEM 4 GP. Na nieszczęście dla producenta armia wycofała się z kontraktu a firma Engicom zdaje się zniknęła zupełnie z rynku. Po tych wydarzeniach żołnierze wyjeżdżający na misje byli wyposażeni w maski FM12 brytyjskiej firmy Avon, i zdecydowano o powolnym lecz systematycznym wycofywaniu poprzednich typów masek na rzecz modelu FM12. Maski BEM 4 GP zostały uznane za zmarnowaną szansę ponieważ były wystarczająco zaawansowane technicznie poza awaryjnym zaworem systemu pobierania płynów do którego to poprawienia zdaje się niewiele trzeba było aby zapewnić sobie długą współpracę z armią. Niestety złe zarządzanie firmą doprowadziło do obecnego stanu rzeczy. Co ciekawe model tej maski poprawiła i zmodernizowała Armia Tajwańska i wprowadziła u siebie do produkcji pod oznaczeniem T3-92 i T3-94.

Niektóre maski BEM 4 GP zostały poprawione przez usunięcie wadliwego zaworu systemu pobierania płynów i zaślepienie powstałego otworu śrubą imbusową jednakże owa poprawka pozbawiła maskę jednej z jej ważniejszych cech. Nie jest tylko jasne czy owej poprawki dokonał jeszcze producent czy Armia Belgijska. Poza armią masek tych używała także policja która otrzymywała naprawione maski bez urządzenia do picia, w torbach koloru szaroniebieskiego, były one używane głównie przeciwko gazowi łzawiącemu podczas zamieszek, jednakże zostały one szybko zastąpione przez maski Panorama Nova niemieckiej firmy Dräger. 

Nieużywane komplety z zachowanym urządzeniem do pobierania płynów, oryginalną torbą armii belgijskiej, filtropochłaniaczem i instrukcją w magazynowym stanie jak na zdjęciach osiągają ceny w przedziale 250-300zł.

Read more: BEM 4GP